Da je Beograd nekad bio Singidunum, svi znamo. A kako su se nekad zvali gradovi u Srbiji ipak znaju samo meštani istog.
Novi Sad
Prvobitno je nosio imena Racko selo, Racki grad, Racka Varoš i Petrovaradinski Šanac. Savremeno ime je nastalo 1748. godine u svojoj latinskoj formi Neoplanta, a moderni srpski naziv je njegov doslovni prevod. Mađari ga i dalje nazivaju Újvidék. Novi Sad znači – „novi zasad“.
Kragujevac
je prvi put spomenut u turskom popisu (Tafudefter) iz 1476. godine kao „Kragujofča“, trg sa 32 kuće. Ime je dobio po ptici kraguj (vrsti jastreba) koja je u srednjem veku korišćena za lov, a danas zauzima počasno mesto na gradskom grbu.
Zrenjanin
Ime koje je grad nosio šest vekova i koje je bilo u upotrebi od prvih pisanih tragova o naselju (početak XIV veka) bilo je Bečkerek ili Nađibečkerek, što na mađarskom znači Veliki Bečkerek. Pretpostavlja se da to dolazi od njihove reči za šumu ili gaj, “kerek”. To ime je nosio do 1935. godine, kada dobija naziv Petrovgrad, po kralju Petru I Karađorđeviću. Današnje ime dobija nakon II svetskog rata, po revolucionaru Žarku Zrenjaninu.
Zemun
Prvi naziv je bio Taurunum. Najstariji pisani tragovi o današnjem imenu grada datiraju iz XII veka. Nastao je od slovenske reči „zemlin“ i pretpostavlja se da se ime vezuje za zemunice.
Jagodina
Za 6 vekova grad je imao tri imena: Jagodna, Jagodina i Svetozarevo. Prvi sačuvani pisani podatak o postojanju naselja Jagodine potiče s kraja XIV veka. Na stogodišnjicu rođenja Svetozara Markovića, 22. septembra 1946. godine Jagodina je promenila ime u Svetozarevo, u spomen velikanu koji je u Jagodini sahranjen 1875.godine. Staro ime gradu je vraćeno odlukom građana 1992.godine.
Požarevac
Jedna stara priča nosi zanimljivo poreklo imena ovog grada : „Zmaj despot Vuk, zajedno s jednim bratom Jakšićem, udari na Turke i opleni im grad Kulič; udari na Smederevo, ni ne mogne mu ništa; posle se vrati preko Dunava u svoj Slankamen. Ne prođe mnogo a čuveni turski junak Alibeg pohara despotove dvore u Slankamenu, kad despot nije bio doma. Doznavši za to despot se spusti niz Dunavo i više Smedereva, na onom mestu gde je bila Tulba, podeli sa Alibegom megdan i rani ga. Alibeg pobegne u jedno selo i sakrije se; seljaci ga ne smedoše prokazati, a gnevni despot pogubi do 70 ljudi te ostanu samo udovice, od čega se to selo i danas zove Udovice. Alibega ipak nađe i potera ga. Kod Smedereva ga stigne i opet ga rani. Alibeg pobegne preko Morave i skloni se u jedan rit u koji nije mogao niko ući. Stoga despot zapali taj rit i Alibeg izgori, a mestu od tog požara ostane ime Požarevac.“
Inđija
Ime po predanju potiče od turske reči „iđindija“, što je značilo večernja molitva i vezuje se za period posle 1699. godine, kad je naselje potpalo pod tursku vlast. S druge strane, postoji tvrdnja da je grad nazvan po pravoslavnom ženskom imenu – Inđija. Kao neselje, Inđija se prvi put pominje u povelji despota Jovana Brankovića 1496. godine.
Sombor
Prvobitno mađarsko ime grada je bilo “Czoborszentmihály” i veruje se da je od tog imena nastao Sombor. Pod sadašnjim imenom je prvi put spomenut 1543. godine, ali postoje i druga srpska imena grada u starijim dokumentima poput Samobor, Sambor, Sambir, Sonbor, Sanbur, Zibor i Zombar. Srbi su ga takođe nazivali i Ravangrad.
Apatin
Grad se prvi put pominje u 11. veku pod imenom Opatija, i smatra se da se iz toga razvio današnji naziv.
Obrenovac
Za vreme turske vlasti se zvao Palež. Za vreme Drugog srpskog ustanka spaljen do temelja u borbama sa Turcima. U potpunosti ga je obnovio knez Miloš iz dinastije Obrenovića po kojoj je potom dobio ime.
Kraljevo
Ovaj grad se prvobitno zvao Rudo Polje, u srednjem veku, kada je još uvek bio samo selo. Kasnije, počinje da se naziva Karanovac i tako će se zvati sve do pred kraj 19. veka kada, u čast toga što smo ponovo postali kraljevina, dobija sadašnji naziv.
Čačak
Tokom srednjeg veka ovaj grad se zvao Gradac, sa identičnom etimologijom kao i austrijski grad Grac koji su osnovali takođe Sloveni; konkretno, gradac znači “mali grad, mala utvrda”. Kad su došle Osmanlije, nazvali su ga “čačak” što na turskom jeziku znači “blato, mulj”.
Užice
Za vreme Rimljana zvao se Kapedunum i igrao je važnu ulogu u rimskoj provinciji Dalmaciji, uprkos svojoj malenkosti. Pod trenutnim imenom prvi put se spominje 1329. godine, kada je i dalje bio malen ali jako bitan, jer je ležao na putevima ka primorju.
Dimitrovgrad
Današnji naziv ovog grada dolazi od imena bugarskog komuniste Georgija Dimitrova, koji je zagovarao Balkansku Federaciju između Jugoslavije i Bugarske. Ali, sve do 1951. godine, ovaj gradić se zvao Caribrod. 2004. godine sproveden je referendum sa ciljem da se staro ime vrati ali nije izašlo dovoljno glasača a potom, većina je glasala protiv promene.